De betekenis van 'proactief'
Het woord 'proactief' wordt tegenwoordig veel gebruikt binnen zakelijke omgevingen, persoonlijke ontwikkeling en communicatie. Maar wat betekent het precies? Proactief zijn houdt in dat je zelf actie onderneemt voordat een situatie daarom vraagt. Het is het tegenovergestelde van reactief zijn, waarbij je pas in actie komt als de omstandigheden daarom vragen.
Oorsprong van het woord
Het woord 'proactief' is afgeleid van het Engelse 'proactive', wat weer afkomstig is uit de psychologie. Het werd populair door het boek 'The 7 Habits of Highly Effective People' van Stephen Covey. In dit boek beschrijft Covey het verschil tussen mensen die hun eigen leven sturen en mensen die vooral reageren op wat er om hen heen gebeurt. Proactieve mensen zijn voorbereid, vooruitdenkend en nemen verantwoordelijkheid voor hun acties.
Voorbeelden van proactief gedrag
Op de werkvloer
Een medewerker ziet dat een proces inefficiënt verloopt en stelt een verbeterplan voor nog voordat zijn manager het probleem heeft gesignaleerd. Dit is een typisch voorbeeld van proactief gedrag. Het toont initiatief, betrokkenheid en oplossingsgericht denken.
In je persoonlijke leven
Stel dat je weet dat je binnenkort een drukke periode tegemoet gaat. Je plant alvast je agenda zo in dat je voldoende rustmomenten hebt ingebouwd. Je zorgt dat belangrijke taken ruim van tevoren zijn afgehandeld. Ook dit is proactief denken en handelen.
Waarom is proactief zijn belangrijk?
Proactieve mensen nemen verantwoordelijkheid voor hun prestaties en persoonlijke ontwikkeling. Ze wachten niet op instructies, maar gaan zelf aan de slag. Dit zorgt ervoor dat problemen sneller worden opgelost of zelfs worden voorkomen. In een wereld die voortdurend verandert, is proactief gedrag een belangrijke vaardigheid om succesvoller te zijn, zowel professioneel als persoonlijk.
Hoe kun je zelf proactiever worden?
Begin met plannen
Maak tijd om vooruit te kijken. Stel doelen en bedenk welke stappen nodig zijn om die te bereiken. Door proactief te plannen, behoud je grip op je tijd en bereik je meer.
Neem verantwoordelijkheid
Laat externe omstandigheden niet bepalen wat jij doet. Als iets anders loopt dan verwacht, denk dan niet 'waarom overkomt mij dit?' maar stel jezelf de vraag: 'wat kan ik hieraan doen?'
Denk in mogelijkheden
Proactieve mensen denken in kansen. Als er een obstakel op hun pad komt, zoeken ze actief naar manieren om ermee om te gaan. Door te focussen op mogelijkheden in plaats van beperkingen, word je automatisch proactiever.
