Waarom een goed columnonderwerp zo lastig lijkt
Een column schrijven klinkt simpel: je kiest een onderwerp, geeft je mening en klaar. In de praktijk blijkt juist dat eerste stap vaak het moeilijkst. Je wilt origineel zijn, maar niet zo vergezocht dat niemand je stuk herkent. Je wilt persoonlijk zijn, zonder je hele privéleven op straat te leggen. En je wilt iets zeggen dat blijft hangen.
Voor jonge journalisten en schrijvers is de vraag dan ook vaak: wat is een goed onderwerp voor een column en hoe zorg je dat het echt jouw stukje wordt? Het antwoord begint bij kijken, niet bij schrijven.
Onderwerpen vinden in het alledaagse
Let op frictie in je dag
Een goed columnonderwerp ontstaat vaak op het moment dat iets wrijft. Dat kan een irritatie zijn in de trein, een mislukte afspraak bij de huisarts of een gesprek dat je niet loslaat. Die kleine botsingen tussen verwachting en werkelijkheid zijn goud waard, omdat iedereen ze herkent maar weinig mensen ze echt uitpluizen.
Noteer daarom gedurende de dag korte zinnetjes in je telefoon: een losse observatie, een flard dialoog, een gedachte waar je even op blijft hangen. Niet om direct een volledig verhaal van te maken, maar om later terug te lezen waar het wrikte.
Kijk naar het kleine verhaal achter het grote nieuws
Je hoeft geen politieke analyse te schrijven om toch aan te haken bij nieuws. Vraag je bij een grote gebeurtenis af: wat betekent dit op menselijk niveau? Hoe zou dit voelen voor een leerling, een docent, een buurvrouw of een ouder? De kracht van een column zit vaak in het inzoomen, niet in het overzicht bieden.
In plaats van het nieuws zelf te herhalen, zoek je naar het mini-verhaal dat eronder schuilgaat. Dat maakt jouw stuk anders dan de zoveelste opinie.
Jouw invalshoek kiezen
Stel jezelf drie scherpe vragen
Heb je een ruwe situatie of observatie, dan komt de keuze voor je invalshoek. Een eenvoudige manier om die te vinden, is jezelf drie vragen te stellen. Wat raakt mij hier persoonlijk aan? Welke gedachte durf ik op te schrijven, ook al is die niet populair? En welke lezer heb ik in mijn hoofd als ik dit vertel?
Door deze vragen eerlijk te beantwoorden, verschuif je van een algemeen onderwerp naar een eigen perspectief. Niet “sociale media zijn slecht”, maar “waarom ik mij ongemakkelijk voel als ik mijn schermtijd zie”.
Durf te vertragen
Veel beginnende columnisten willen in één stuk alles zeggen. Dat maakt een tekst snel rommelig. Kies liever één heldere kern: een gedachte, een vraag of een bekentenis. De rest van je column werkt daar naartoe, of juist vanaf weg. Je hoeft het onderwerp niet uit te putten, je hoeft het alleen scherp te raken.
Zo ontstaat een column die niet alleen prettig leest, maar ook echt als de jouwe voelt. Het onderwerp was misschien alledaags, maar de invalshoek maakt het bijzonder.
Van idee naar terugkerende inspiratiebron
Wie eenmaal heeft ontdekt dat goede onderwerpen overal verstopt zitten, kijkt anders naar de eigen dag. De mislukte afspraak, de vreemde stilte in een gesprek of de overvolle inbox worden geen irritaties meer, maar mogelijke eerste zinnen. Door consequent te noteren waar het wringt en bewust te kiezen voor een persoonlijke invalshoek, bouw je ongemerkt een onuitputtelijke bron aan columnideeën op.